Η Μέδουσα στην ελληνική μυθολογία αναφέρεται ως μία από τις τρεις Γοργόνες. Από τις τρεις αυτές αδελφές η Μέδουσα ήταν η θνητή. Το άλλο της όνομα ήταν Γοργώ, που σημαίνει άγρια ματιά.
Κόρη του Φόρκυ ή Φορκέα και της Κητούς, αδελφή των Γοργόνων Σθενώ και Ευρυάλη, και των Γραιών Δεινώ, Ενυώ και Πεφρηδώ, ήταν στην αρχή Κενταύρισσα.
Κατά μια εκδοχή ήταν τόσο όμορφη που ο Ποσειδώνας ήθελε να ενωθεί μαζί της. Μεταμορφωμένος σε άλογο βρέθηκε σε επαφή μαζί της, στον ιερό χώρο της Αθηνάς. Η θεά, εξοργισμένη με το γεγονός, δεν μπορούσε να έρθει σε ρήξη με τον Ποσειδώνα και έτσι ξέσπασε πάνω στη Μέδουσα. Την μεταμόρφωσε σε απεχθές τέρας, που αντί για μαλλιά είχε φίδια. Η ασχήμια της ήταν τέτοια, που όποιος την κοιτούσε στο πρόσωπο πέτρωνε.
Τελικά τη σκότωσε ο Περσέας, με την βοήθεια της Αθηνάς. Το κεφάλι της, το περίφημο «Γοργόνειο», το παρέλαβε η θεά από τον ήρωα και το επέθεσε στην ασπίδα της, επειδή το κεφάλι της, ακόμη και νεκρό, πέτρωνε όποιον το κοίταζε.
Ο αστεροειδής 149 Μέδουσα (149 Medusa), που ανακαλύφθηκε το 1875, πήρε το όνομά του από τη μυθική αυτή μορφή.
Ετυμολογία της λέξης Μέδουσα
Η λέξη Μέδουσα είναι μετοχή του αρχ. ρήματος μέδω που σημαίνει: άρχω, κυριαρχώ, προστατεύω. Η μετοχή του θηλυκού του «μέδω» η «μέδουσα» σημαίνει την προστάτιδα, την κυρίαρχον, την φύλακα. Το ίδιο ρήμα δημιούργησε την Μήδεια και την Ανδρομέδα. Ο Ομηρος (Οδύσσεια Α στ. 72) αναφέρει την Μέδουσα, κορη του Φόρκυνα (γεν. Φορκυνος), ως εξής: «Φόρκυνος θύγατηρ αλός ατρυγέτοιο μέδοντος» πάει να πει «Θυγατέρα του Φόρκυνα του άρχοντα της αστείρευτης θάλασσας»
Ποιές ήταν οι τρείς αδελφές;
Εγγονή του Νηρέα και Κόρη του Φόρκυ (γεν. Φόρκυνος ή Φόρκυος ή Φορκέα) και της Κητούς, αδελφή των Γοργόνων Σθενούς και Ευρυάλης, συγγένισσα με τις γραιες , ήταν στην αρχή Κενταύρισσα. Οι τρείς αδελφές να δημιουργήθηκαν απο μία παράρχαια τάση να παρουσιάζονται τριαδικές θεότητες αποτελούμενες απο 3 γυναίκες: Οι Ωρες, οι Χάριτες, οι Ερινύες, οι Μοίρες, οι Γραίες οι Άρπυες οι πηγές και ισως οι Σειρήνες. Ετσι και οι Γοργόνες δημιούργησαν αλλο ενα μυθολογικό τρίο. Υπήρξαν ομως και αρσενικές τριάδες οπως οι κριτές του Αδη. Η «Αγία Τριάδα» και οι «Τρείς Αδελφές» ειναι μεταγενέστερες εφευρέσεις της Καινής Διαθήκης και του Τσέχωφ.
Τελικά τόφαγε το κεφάλι της, τη σκότωσε ο Περσέας, με την βοήθεια της Αθηνάς και του Ερμή.
Το κεφάλι της, το περίφημο «Γοργόνειο», το παρέλαβε η θεά από τον ήρωα και το επέθεσε στην ασπίδα της, επειδή το κεφάλι της, ακόμη και νεκρό, πέτρωνε όποιον το κοίταζε. Βλ. Αποτρόπαιο
Μια άλλη εκδοχή του μύθου είναι πως ο Πολυδεύκης ανακυρήσσει το γάμο του με την Ιπποδάμεια και ζητά από τον κάθε κάτοικο του νησιού, για γαμήλιο δώρο, ένα άλογο. Ο Περσέας, ψαράς όπως και ο Δίκτης, δεν είχε άλογα. Μπροστά στο υπεροπτικό ύφος του βασιλιά ξεστομίζει πως δεν θα του φέρει άλογο, αλλά το κεφάλι της Μέδουσας. Ο Πολυδεύκης δέχεται αυτήν την δέσμευση και αποφασίζει να κρατήσει στο παλάτι την Δανάη εώς ότου ο Περσέας εκπληρώσει την υποχρέωσή του. Ο Περσέας φεύγει από την Σέριφο με ένα καράβι με σκοπό να βρει την Γοργόνα Μέδουσα. Στη διαδρομή του συναντά την θεά Αθηνά (πρβλ. «συν Αθηνά και χείρα κινει») ή τον Ερμή,όπου πληροφορείται πως για να σκοτώσει την Μέδουσα θα πρέπει να προμηθευτεί (ακολουθεί το shoping list):
1. ) την περικεφαλαία του Άδη, ώστε αόρατος να πλησιάσει τον στόχο του
2. ) τον μαγικό σάκο που θα βάλει το τρομερό κεφάλι
3. ) τα φτερωτά σανδάλια, επειδή η Γοργώ – Μέδουσα, έμενε σε βράχο, στη μέση της θάλασσας.
4. ) την αστραφτερή ασπίδα, απ’ όπου θα έβλεπε το κεφάλι της Μέδουσας. Γιατί όποιος έβλεπε την Μέδουσα κατάματα πέτρωνε.
5. ) το κοφτερό σπαθί ή δρεπάνι, με το οποίο θα έκοβε τον σκληρό λαιμό της Γοργούς.
Η Αθηνά του δίνει την αστραφτερή ασπίδα και ο Ερμής τα φτερωτά σανδάλια. Κατά άλλη πηγή την περικεφαλαία του Κυνός ή του Άδη, τα φτερωτά σανδάλια και τον μαγικό σάκο του τα έδωσαν οι Νύμφες, στις οποίες έφτασε καθοδηγούμενος από τους θεούς – προστάτες του. Η Αθηνά οδήγησε τον Περσέα στην χώρα των Υπερβορείων (μαρτυρία προερχόμενη από τον Πίνδαρο), όπου μετά από θυσία που έκανε παρέλαβε το κοφτερό σπαθί και την περικεφαλαία του Κυνός. Το μόνο που έμενε πλέον ήταν να μάθει τον τόπο διαμονής της θνητής Γοργόνας. Γι’ άλλη μια φορά η Αθηνά τον βοηθά, του υποδεικνύει τον δρόμο για τις Γραίες.
Οι Γραίες ήταν συγγενείς των Γοργόνων και οι μόνες που ήξεραν τον τόπο διαμονής τους. Ήταν όντα με αποκρουστική οψη. Τρεις γριές (αυτή η τριάδα!!!) που είχαν ένα κωμικοτραγικό στοιχείο : επειδή είχαν ένα μάτι (και ένα δόντι), τα αντάλλαζαν μεταξύ τους. Έμεναν κοντά στον Άδη, στα δυτικά του κόσμου. Ο Περσέας τις πλησίασε αόρατος και εκμεταλλευόμενος την στιγμή της ανταλλαγής άρπαξε το μάτι τους. Οι Γραίες, γνωρίζοντας σχετικό χρησμό για την Γοργώ, με δυσκολία και υπό την απειλή ότι θα χάσουν το μάτι τους, μαρτυρούν στον ήρωα τον τόπο διαμονής της Μέδουσας.
Όταν ο ήρωας πλησίασε την Μέδουσα, αόρατος και κοιτώντας το καθρέφτισμα της ασπίδας του, με την βοήθεια της Αθηνάς έκοψε το κεφάλι της και το έβαλε στο σακίδιο. Από το κόψιμο γεννήθηκε ο γίγαντας Χρυσάωρας, με το χρυσό σπαθί, και, από το αίμα που έπεσε στον Ωκεανό, ο Πήγασος, το φτερωτό άλογο. Από μια άλλη μαρτυρία γεννήθηκε και ο Ίππος. Για να αποφύγει την καταδίωξη των αδελφών της Μέδουσας, πέταξε γοργά με τα φτερωτά σανδάλιά του ή καβαλίκεψε τον Πήγασο και έφυγε από τον τόπο.
Το πρόσωπο της Μέδουσας έχει συνδεθεί και με τη σελήνη. Για τους αρχαίους το πρόσωπο της Σελήνης που βλέπει προς τη Γη είναι τόσο τρομακτικό για τους ανθρώπους που το παρομοίαζαν με το Γοργόνειο, δηλ. το κεφάλι της Μέδουσας. Μάλιστα στις μυστικιστικές τους παραδόσεις σε τελετές που γινόντουσαν για την ανύψωση της ψυχής ο μύστης πάντα φρόντιζε να τις πραγματοποιεί όταν το πρόσωπο της Σελήνης δεν φαινόταν από τη Γη.
(σ. Σ.Χ.) { Το πρόσωπο της Μέδουσας έχει συνδεθεί και με τη σελήνη. Για τους αρχαίους το πρόσωπο της Σελήνης που βλέπει προς τη Γη είναι τόσο τρομακτικό για τους ανθρώπους που το παρομοίαζαν με το Γοργόνειο, δηλ. το κεφάλι της Μέδουσας. Μάλιστα στις μυστικιστικές τους παραδόσεις σε τελετές που γινόντουσαν για την ανύψωση της ψυχής ο μύστης πάντα φρόντιζε να τις πραγματοποιεί όταν το πρόσωπο της Σελήνης δεν φαινόταν από τη Γη.
Η σχέση με την Αθηνά είναι πάρα πολύ στενή, είναι σαν να πρόκειται για την αντίστοιχη αντίθετη συμπληρωματική αδερφή της. Αν κάποιος ψάξει την καταγωγή της λατρείας της Αθηνάς θα δει ότι συνδέεται άμεσα με μία άλλη τριάδα, αυτή της θεάς Ανάθας από τη Λιβύη, που αναδύθηκε από τη λιμνη Τριτωνίδα της Λιβύης σαν Ανάθα, Μεδουσα και Μητις (η Μήτιδα είναι η μαμά της Αθηνάς, αυτή που κατάπιε ο Δίας και μετά τον τον έπιασε ένας πονοκέφαλος και βγήκε η Αθηνά από το κεφάλι του με όλη της τη στολή, σωστή πολεμίστρια).
Η τριάδα αυτή βρήκε τη θέση της στο ελληνικό πάνθεον λίγο παραλλαγμένη. Αν λάβουμε υπόψη μας και τα παραπάνω θα δούμε και τη βαθιά σύνδεσή τους με τις τρεις φάσεις της Σελήνης, την περίοδο των γυναικών-θαυματουργό αίμα που συνέλεξε η Αθηνά από την Μέδουσα όταν τη σκότωσε ο Περσέας κτλ. Ίσως να μην είναι καθόλου τυχαίο ότι κάποιες φυλές πιστεύουν ότι η θέαση μίας γυναίκας που έχει περίοδο μπορεί να κάνει τους άλλους να πετρώσουν.
Και για άλλη μία φορά όλα αυτά τα όντα-θεοί έχουν στενές σχέσεις με τη θάλασσα…..το νερό, το μοναδικό στοιχείο που δεν δημιούργησε ο Δημιουργός. Γιατί άραγε;}
Η Μέδουσα επηρρέασε την τέχνη απο πολύ καιρό και επι πολύ καιρό. Στην πραγματικότητα η Μέδουσα ποτέ δεν έπαψε να υπάρχει- και άλλα ανάλογα τέρατα- μέσω την τέχνης και της θρησκείας. Ναι της θρησκείας …!
Η Παναγιά η Γοργόνα στή Σκάλα Συκαμινέας – Λέσβος. Αμέ τι νομίσες; Σκέψου τώρα τι σχέση έχει αυτό στην εικόνα κάτω … την εντέχνως σεπτή, μορφή της παναγιάς …
Με αυτό το τέρας με τα φίδια; Τέρας κατά την ανθρώπινη οπτική, γιατί μπορεί να μην είναι καθόλου τέρας !
Καμμία απολύτως διαφορά δεν υπάρχει ανάμεσα στην παναγιά την γοργόνα και στην μέδουσα. Είναι ακριβώς ή ίδια ποιότητα δύναμης. Απλά άλλαξαν την αποκρουστική εικόνα, σε μαι πιο γλυκιά εκδοχή, γιατί σήμερα ποιος θα προσκυνούσε ένα τέρας; Αλλά από την άλλη «ποτέ μην λες ποτέ», ούτε και οι επικυρίαρχοι ξέρουν τι να κάνουν με τους ανθρώπους και την κουταμάρα που τους δέρνει, εδώ πήγαν και ψήφισαν τον Βενιζέλο, αν είναι δυνατόν !!!!
Αλλά καλό για σένα είναι να ξέρεις όταν μπαίνεις στις εκκλησίες τι λατρεύεις, σε ποιούς δίνεις δύναμη ύπαρξης, ποιούς προσκυνάς, σε ποιούς ανάβεις κεριά και κάνεις λιτανείες, να ξέρεις το τέρας που σκύβεις μπροστά στην δήθεν εικόνα του, και μετά είσαι υπεύθυνος για την επιλογή σου και για την συμφωνία σου. Αν θέλεις να ξέρεις την ακριβή εικόνα αυτών που προσκυνάς διάβασε «Η Σκιά του Κθούλου» του Γ. Μπαλάνου και «Η σκιά πάνω απ το Ινσμουθ» ή «Στα βουνά της τρέλας» του Χ. Φ. ΛΑΒΚΡΑΦΤ.
Θέλεις περισσότερες λεπτομέρειες;
Προσπάθησε, αν θέλεις και αν αντέχεις, ΠΡΙΝ απορρίψεις τον φανταστικό (!) κόσμο του Λάβκραφτ, να ΔΕΙΣ, να ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ γύρω σου και να ΔΕΙΣ ΜΟΝΟΣ σου με τα δικά σου μάτια, πόσοι ταιριάζουν με την περιγραφή του φανταστικού διηγήματος “Η Σκιά πάνω από το Ίνσμουθ”, αλλά και άλλων διηγημάτων του γνωστού συγγραφέα.
Έτσι για βοήθεια και αφού πρώτα διαβάσεις όλο το διήγημα, (αυτονόητο έτσι;) ξεκίνα να παρατηρείς, τα πρόσωπα στην τηλεόραση, για αρχή. Ναι, θα δεις πολλά πρόσωπα με γουρλωτά μάτια που ΔΕΝ ΑΝΟΙΓΟΚΛΕΙΝΟΥΝ. Δες τα γκράφιτι στους τοίχους, σε πόσα δεν ταιριάζει η περιγραφή των Αβυσσαίων; Δες τι περιγράφουν με τα σπρέι, οι καλλιτέχνες των τοίχων στις πόλεις μας και σε ποιά σημεία τα τοποθετούν. Παρατήρησε μόνος σου τα σημάδια των αλλόκοτων πλασμάτων, είναι παντού και ολοκάθαρα.
κι αφού μάθεις τι γίνεται, ΔΡΑΣΕ !
