Γράφει ο Κωνσταντίνος Φανουράκης
Σ’ ένα χρόνο από τώρα, είναι πιθανό ο " κομήτης fever"(πυρετός) να απειλήσει την Γη, καθώς η θέαση του
γίνεται όλο πιο εμφανής στον νυχτερινό ουρανό. Μερικοί επιστήμονες πιστεύουν πως
ο κομήτης θα κάνει μια θεαματική εμφάνιση στον
ουρανού μας το 2013 και ίσως προκαλέσει ¨πυρετό¨ στην επιστημονική
κοινότητα και τις κυβερνήσεις.
Οι αστρονόμοι του Πανεπιστημίου της Χαβάης στη Manoa ανακοίνωσαν
τον περασμένο Ιούνιο ότι είχαν ανακαλύψει ένα νέο κομήτη, και πως ήταν ένα
μακρινό και δυσδιάκριτο αντικείμενο. Αλλά μετά τους προκαταρκτικούς
υπολογισμούς κατέστη σαφές ότι αυτό το νέο αντικείμενο είχε τη δυνατότητα φανεί
και με γυμνό μάτι, το αντικείμενο έχει κινήσει το μεγάλο ενδιαφέρον για τους λάτρεις του skywatching
στο Βόρειο Ημισφαίριο. Ο κομήτης C/2011 βαπτίσθηκε L4 (PANSTARRS) (Παν-Σταρς).
Οι κομήτες συνήθως παίρνουν το όνομά τους
από τους εξερευνητές, αλλά στην προκειμένη περίπτωση μια μεγάλη ομάδα
παρατηρητών και επιστημόνων πληροφορικής
μαζί με τους αστρονόμος που συμμετείχαν, έδωσαν στον κομήτη την ονομασία από το τηλεσκόπιο. PANSTARRSσημαίνει Πανοραμικό Τηλεσκόπιο Έρευνας και Ταχείας Αντίδρασης. Είναι ένα
πρωτότυπο τηλεσκόπιο που χρηματοδοτήθηκε από τον στρατό για να ερευνά
¨κινούμενους¨ αστεροειδής και βρίσκεται κτισμένο στο χείλος του σβησμένου ηφαιστείου
Haleakala που σημαίνει το σπίτι του
Ήλιου.
Ο κομήτης είχε αρχικά φωτογραφηθεί στις 6 Ιουνίου και
επιβεβαιώθηκε την επόμενη ημέρα. Στην πραγματικότητα, ο κομήτης είχε
απεικονιστεί σχεδόν δύο εβδομάδες νωρίτερα, στις 23 Μαΐου από το Όρος Λέμον στοΠαρατηρητήριο της Αριζόνα. Όταν ανακαλύφθηκε στον αστερισμό του Ζυγού, ο
κομήτης PANSTARRS ήταν μέγεθος 19ου βαθμού - τόσο απομακρυσμένος που μόνο τηλεσκόπια με ευαίσθητους
ηλεκτρονικούς ανιχνευτές θα μπορούσαν να τον διακρίνουν και είχε απόσταση από τον Ήλιο 759 εκατομμύρια μίλια
(1.200 εκατομμύρια χιλιόμετρα).
Οι αστρονόμοι μετρούν τη φωτεινότητα των αντικειμένων στο
χώρο με αντίστροφη κλίμακα. Όσο πιο ψηλά
βρίσκεται στο χώρο τόσο πιο δύσκολο είναι να παρατηρηθεί στο οπτικό πεδίο μας
ακόμα και με τα τηλεσκόπια. Ο κομήτης ήταν τόσο μακριά, που αρχικά υπήρχε
δυσκολία προς την αναφορά του για την
ακριβή ημερομηνία, για το πότε θα φτάσει στο περιήλιο - το κοντινότερο σημειο
στον ήλιο. Οι αρχικές εκτιμήσεις δείχνουν πως ανά πάσα στιγμή από τις αρχές του
επόμενου Φεβρουαρίου έως τα μέσα Απριλίου του 2013 θα βρίσκεται πάρα πολύ κοντά.
Μπορεί να αλλάξει όμως
τα στοιχειά του ο κομήτης , οπότε μείνετε ενημερωμένοι διότι από τις 9 Μάρτη του 2013 θα μπορείτε να τον αντικρίσετε
δια γυμνού οφθαλμού. Ο κομήτης θα περάσει σε απόσταση 28 εκατομμύριων μιλίων (45 εκατομμύρια χιλιόμετρα) από τον ήλιο κατά
την ημερομηνία αυτή.
Αυτή η τεράστια αλλαγή που ενδέχεται να γίνει στον τομέα της
απόστασης του από τον Ήλιο θα μπορούσε
να προκαλέσει ένα τυπικό κομήτη να αυξήσει δραματικά τη φωτεινότητα.
Και πράγματι, ο κομήτης έχει ανταποκριθεί στην αυξανόμενη
ηλιακή θερμότητα, όσο περισσότερο προσεγγίζει τον Ήλιο. Στις 13 Φεβρουαρίου ο
κομήτης είχε αυξήσει το μέγεθος του 14.5, ή με άλλα λόγια, είχε αυξηθεί η
φωτεινότητα κατά περισσότερο από 60 φορές από τότε που εμφανίστηκε για πρώτη
φορά τον περασμένο Ιούνιο.
Ο κομήτης έχει ακόμη πολύ δρόμο να διανύσει, είναι ακόμα πάνω από 500 εκατομμύρια μίλια
μακριά (820 εκατομμύρια χιλιόμετρα) από τον ήλιο και τη Γη – και πλησιάζει την
τροχιά του Δία. Αλλά φαίνεται ακόμα στο οπτικό πεδίο των τηλεσκοπίων , όποτε
ενδεχομένως όταν γίνει ένα πολύ φωτεινό αντικείμενο μέσα στο επόμενο έτος να
είναι ορατός δια γυμνού οφθαλμού.
Το πόσο φωτεινός θα είναι ο κομήτης PANSTARRS δεν μπορεί να προβλεφθεί αξιόπιστα
ακόμα. Οι εκτιμήσεις ή ( «υποθετικές εκτιμήσεις») δείχνουν ότι στο περιήλιο
στις 9 Μαρτίου, ο κομήτης θα μπορούσε να γίνει τόσο φωτεινός τοποθετώντας τον
στην ίδια βαθμίδα με τα αστέρια Αρκτούρος, Capella και Vega ή και ακόμα πιο
φωτεινός!!!
Ο Αρκτούρος, Capella και ο Vega είναι μερικά από τα φωτεινότερα
αστέρια στον ο ουρανό.
Οι επιστήμονες λένε πως η ταχεία κατεύθυνση του κομήτη προς
τα βόρεια, λόγω της τροχιακής κλίσης του
των 84 μοιρών με το επίπεδο του ηλιακού συστήματος θα τον φέρει σταδιακά μακριά
από τον ήλιο και στον δυτικό ουρανό το βράδυ. Εάν υπάρξει μια σημαντική ουρά
του κομήτη, θα φαίνετε ελαφρώς στον ορίζοντα.
Εκείνες τις ημέρες που θα είναι στην πλησιέστερη προσέγγιση
του προς στον Ήλιο η κεφαλή του κομήτη
θα διακρίνετε 6 βαθμούς πάνω από τον ορίζοντα κατά την διάρκεια του λυκόφωτος
και περίπου μια ωρα μετά το ηλιοβασίλεμα.
Αλλά προς στο παρόν με την υπάρχουσα φωτεινότητα του κομήτη
όλα αυτά ανήκουν στις υποθετικές εκτιμήσεις καθώς δεν γνωρίζουν πως θα
διεξαχθεί η ακριβής κίνηση.
Από το βράδυ της 12ης Μαρτίου 2013, δίπλα από την ημισέληνο,
ένα γραφικό σκηνικό θα διεξάγετε καθώς δίπλα από την νέα σελήνη αν θα κοιτάξουμε λιγότερο από 5 μοίρες προς τα δεξιά θα είναι ορατός
ο κομήτης.
Οι παρατηρητές θα πρέπει να αναζητήσουν τις πιο ευνοϊκές
συνθήκες, χωρίς μεγάλη φωτεινότητα από τις πόλεις, συννεφιά, ομίχλη, αέρα και υγρασία,
ακόμα και με κιάλια και μικρά τηλεσκόπια θα είναι εύκολος ο εντοπισμός του
κομήτη PANSTARRS.
The University of Arizona
SPACEdotcom
Moonconnection.
Ο.Ε.Α.Φ.
