Δευτέρα 10 Μαΐου 2010

ΕΠΙΣΤΗΜΗ ΚΑΙ ΜΕΤΑΦΥΣΙΚΗ



Στα μέσα του 19ου αιώνα συνέβη η σαρωτική εισβολή της επιστήμης σε πεδία που μέχρι την εποχή εκείνη κυριαρχούσαν οι προλήψεις, οι δεισιδαιμονίες και η θρησκεία.


Όλα αυτά που επί αιώνες υποσχόταν η μαγεία τα υλοποίησε μέσα στο ελάχιστο διάστημα λίγων γενεών η επιστήμη. Η υγεία, η υλική ευμάρεια, η επιμήκυνση του βίου, η αντιμετώπιση του πόνου, η καταπολέμηση της φτώχειας, είναι τα θεαματικά επιτεύγματα που η επιστήμη χάρισε στην ανθρώπινη κοινωνία.


Αποτέλεσμα αυτών των θεαματικών επιτυχιών της επιστήμης είναι να γίνει στην εποχή μας η νέα απόλυτη θρησκεία. Όλες οι παλαιότερες δοξασίες, γνώσεις, θεραπείες, που δεν επιβεβαιώθηκαν από τον έλεγχο της επιστήμης, περιέπεσαν στην ανυποληψία και την χλεύη. Κάποιες από τις πανίσχυρες παλαιές κοσμοθεωρίες όπως η θρησκεία η η αστρολογία, έχουν διατηρήσει ένα κομμάτι από την παλιά τους αίγλη. Κάποιες άλλες δοξασίες όμως που κάποτε ήταν αυτονόητες αλήθειες για όλους τους ανθρώπους, σήμερα πολύ λιγότεροι άνθρωποι πιστεύουν και στηρίζονται σε αυτές. Πρόκειται για την κρυσταλλομαντεία, την κρυσταλλοθεραπεία, και την χρησιμοποίηση φυλαχτών και γουριών και των βασκανίων. Όμως ακόμη και οι σημερινοί ορθολογικοί Homo economicus, νοιώθουμε συχνά την ανάγκη να καταφύγουμε στη βοήθεια του υπερφυσικού, είτε φορώντας το σταυρουδάκι ή το φυλαχτό της γιαγιάς, είτε χαρίζοντας γούρια στους αγαπημένους μας την πρωτοχρονιά, είτε ψάχνοντας την πολύτιμη πέτρα που ταιριάζει στο ζώδιό μας, είτε ακόμα ζητώντας την πρόγνωση από μέντιουμ και χαρτορίχτρες, για το άδηλο μέλλον μας.


Η επιστήμη δεν κατάφερε να επιβεβαιώσει την ικανότητα της κρυσταλλομαντείας να προβλέπει τα μελλούμενα, ούτε την ικανότητα των μάγων που χρησιμοποιούν κρυστάλλους για να βλέπουν πράγματα που συμβαίνουν σε μακρινούς τόπους. Δεν επιβεβαίωσε την δύναμη των κρυστάλλων να θεραπεύουν αρρώστιες, ή να αποτρέπουν την εμφάνισή τους. Δεν κατάφερε να απομονώσει μέσα στους πολύτιμους λίθους δυνάμεις ικανές να αποτρέψουν ή να επιφέρουν το κακό. Κατέταξαν λοιπόν οι επιστήμονες, όλες τις δοξασίες και τους θρύλους που διαδίδονταν και γράφονταν επί αιώνες, στη σφαίρα των προλήψεων και των δεισιδαιμονιών.


Παρότι όλα τα σχετιζόμενα με τις υπερφυσικές ιδιότητες των λίθων δεν αποδείχτηκαν επιστημονικά, υπάρχουν αρκετοί άνθρωποι που συνεχίζουν να πιστεύουν στη μυστική δύναμη των πολύτιμων λίθων. Όπως υπάρχουν και πολλοί που πιστεύουν στις θρησκείες, ή στη ικανότητα των αστρολόγων να προβλέπουν το μέλλον. Σε όλες αυτές τις περιπτώσεις μιλάμε για ΠΙΣΤΗ. Ο άνθρωπος που πιστεύει, δεν χρειάζεται καμία επιστημονική απόδειξη που να επιβεβαιώνει την πίστη του. Του αρκεί πως πιστεύει, και αυτή η πίστη του μπορεί να είναι σε θέση να ενεργοποιήσει άγνωστους μηχανισμούς μέσα στο ανθρώπινο σώμα και εγκέφαλο, ή άγνωστες υπερφυσικές δυνάμεις, και να πετύχει πράγματα που ο «άπιστος» ποτέ δεν θα καταφέρει. Τον μεσαίωνα, την εποχή της παντοδυναμίας της θρησκείας, καθένας που προσπαθούσε να προσεγγίσει την αλήθεια έξω από το θεολογικό πεδίο, ήταν ύποπτος και οδηγείτο στην πυρά ή στον αφορισμό, όπως ο Τζιορντάνο Μπρούνο και ο Γαλιλαίος αντίστοιχα. Σήμερα αντιμετωπίζεται με δυσπιστία και καχυποψία, καθένας που προσπαθεί να προσεγγίσει την αλήθεια, ακολουθώντας δρόμους έξω από τον επιστημονικό. Οι επιστήμονες του 21ου αιώνα πρέπει να είναι λιγότερο δογματικοί από τους ιεροεξεταστές του μεσαίωνα, και να αντιμετωπίζουν με λιγότερη υπεροψία τις παράλληλες προσπάθειες για την κατάκτηση της γνώσης.


Η επιστήμη, παρά την τεράστια και συνεχή πρόοδο της, δεν γνωρίζει τα πάντα. Στέκεται αμήχανη μπροστά στις αναμφισβήτητες επιτυχείς ιάσεις του βελονισμού, της ομοιοπαθητικής, της αγιουρβέντα. Δεν πρέπει να ξεχνάμε πως αυτές οι παράπλευρες ιατρικές σώζουν εκατομμύρια ανθρώπους που δεν έχουν τα μέσα να καταφύγουν στην επιστημονική ιατρική, ή σε άλλες περιπτώσεις πετυχαίνουν εκεί που η επιστημονική ιατρική απέτυχε.